Sinop'un Boyabat ilçesinde bulunan yeni maden sahasının ihale şartnamesinde yer alan 'izabe tesisine sahip bulunması hükmü' akıllara Cengiz Holding'in Samsun'daki iştiraki Eti Bakır'ın 'kapasite artışı' projesini akıllara getirdi.ÇED sürecindeki Halkı Bilgilendirme Toplantısı yapıldı, yöre halkının katılımı az oldu. CHP'li Zonguldak Milletvekili Deniz Yavuzyılmaz'ın, "izabe şartı nedeniyle maden sahasını Cengiz Holding ya da onun adına girecek firma alacak" savunmasına Holding'ten yapılan açıklamada, "Mevcut bulunan izabe tesisin kapasitesinin artırılması ihalenin kazanılması açısından hiçbir avantajlı duruma sebebiyet değildir" denildi.Boyabat Karaburun bölgesindeki IV. grup maden sahasına ruhsat verilecek. Maden Tetkik ve Arama (MTA) rakamlarına göre; maden sahasında 79 milyon 800 bin ton rezerv bulunuyor.Boyabat'taki maden sahasındaki rezervde üretilebilir durumda 1 milyon 220 bin ton bakır, 177 bin ons altın, 279 bin ton da çinko var. Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğü'nce (MAPEG) çıkılan ihalede şartnamesinde dikkat çeken ayrıntılar bulunuyor.İZABE TESİS ŞARTI ARANIYORSözcü Gazetesi'nin haberine göre; şartnamede ihaleye girecek firmanın izabe tesisine sahip bulunması hükmü var. Bakırı zenginleştiren bu tesis sadece Cengiz Holding'in Samsun'daki iştiraki olan Eti Bakır'da mevcut. SAMSUN'DAKİ TESİSİN KAPASİTESİ ARTIYORHedef Halk Gazetesi'nin 27 Eylül 2024'de kamuoyunun gündemine getirdiği haberde ise; Tekkeköy'de bulunan Eti Bakır Samsun İşletmesi'nde; "İzabe, Elektroliz ve Sülfürik Asit Üretim Tesisleri Kapasite Artışı" projesi için Çevre Etki Değerlendirme (ÇED) sürecini başlatılmıştı.Proje dosyasında yer alan bilgilerde; "İzabe Tesisi/Anot Bakır üretim kapasitesinin 130.000 ton/yıl’dan 140.000 ton/yıl’a, Elektroliz Tesisi/Katot Bakır üretim kapasitesinin 100.000 ton/yıl’dan 120.000 ton/yıl’a çıkarılması planlanmaktadır. İzabe ve Elektroliz Tesislerinde kapasitenin artması sebebiyle Sülfürik Asit Üretim Tesisi kapasitesi 750.000 ton/yıl’dan 800.000 ton/yıl’a, Anot Çamuru miktarı da 270 ton/yıl’dan 300 ton/yıl’a, cüruf miktarı da 347.806 ton/yıl’dan 436.020 ton/yıl’a çıkacaktır." denildi.HALK TOPLANTISI GERÇEKLEŞTİProje firması, ÇED süreci kapsamında 'Halkın Bilgilendirilmesi ve Sürece Katılımı Toplantısı'nı, 10 Ekim 2024 Perşembe günü bir otelde gerçekleştirdi. Toplantıya yöre halkından katılım oldu. Proje uzmanları tarafından mevcut alandaki yüzde 30'luk artışın yapılacağı yatırıma ilişkin bilgi verildi.CHP Genel Başkan Yardımcısı ve Zonguldak Milletvekili Deniz Yavuzyılmaz, "İhaleye tek firma katılsa ve rekabet oluşmasa bile, izabe şartı nedeniyle maden sahasını Cengiz Holding ya da onun adına girecek firma alacak" diye savundu.ÖRNEĞİ ELAZIĞ'DA YAŞANDICHP'li Yavuzyılmaz, şöyle konuştu; "Cengiz Holding, Türkiye'deki bakır üretimini sağlayan Samsun'daki bu tesisi 2004 yılında 33 milyon dolara devletten özelleştirmeyle aldılar. Bugün aynı tesisi kurmak istese bir başka şirket 300 milyon dolar gibi bir rakama ihtiyacı var. Bu şekilde yapılan ihaleler, Cengiz Holding'i devasa bir avantaja kavuşturuyor. Bakır maden sahalarını adeta topluyor. Kendisi doğrudan ihaleye girerek de alabiliyor, kendisini gizlemek istediğinde ise bir başka şirket aracılığıyla da. Daha önce Elazığ'da benzer bir ihaleye yapılmış, izabe tesisi kuracağı vaadi ile ihaleyi alan şirket kısa süre sonra bundan vazgeçip alanı Cengiz'e devretmişti."AVANTAJLI DURUM BULUNMUYORCengiz Holding ise ihaleye ilişkin şu açıklamada bulundu; "Bu ihale ve şartnamesi hakkında şirketimiz, kamuoyu ile eş zamanlı bilgi sahibi olmuştur. İhale şartname ve dokümanlarına göre; teklif sahibinin yılda asgari 2.000.000 ton tüvenan cevheri ve bu tüvenan cevherinden yılda asgari 20.000 ton bakır uç ürünü üretecek nitelikte tesisi 4 yıl içinde kuracağını taahhüt etmesi, ihaleye katılım için yeterlidir. Dolayısıyla bu konuda mevcut bulunan izabe tesisin kapasitesinin artırılması veya belirlenen sürede tesis kurulacağının taahhüt edilmesi arasında ihalenin kazanılması açısından hiçbir avantajlı durum bulunmamaktadır."İhale, 15 Ekim 2024 Salı günü saat 09.00-09.30 arasında Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğü, Atilla Şinasi Özdemir Konferans Salonu'nda kapalı teklif-açık arttırma usulüyle gerçekleşecek.
İhale şartnamesinde yer alan 'ihaleye girecek firmanın izabe tesisine sahip bulunması hükmü'ne dikkat çeken CHP Zonguldak Milletvekili Deniz Yavuzyılmaz, "İzabe şartı nedeniyle maden sahasını Cengiz Holding ya da onun adına girecek firma alacak" diye savundu.
Eti Bakır Samsun İşletmesi; mevcuttaki tesiste yüzde 30'luk kapasite artışı projesi için ÇED sürecini başlatılmış, proje uzmanları tarafından önceki gün yöre halkına bilgilendirme yapıldı.
Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğü, Sinop'un Boyabat ilçesi Karaburun bölgesindeki alanda tespit ettiği maden sahasını ihale edecek.Noyan Alper Cabbar